احکام سنگین زندان و شلاق برای دراویش گنابادی؛ فقدان دادرسیعادلانه و تحدید آزادیهای مذهبی
این حکم شامل حبس ۶ الی ۲۶ ساله و شلاق، تبعید، ممنوعالخروجی است.
۲۵ اسفند ۱۳۹۷- کمپین حقوق بشر در ایران با انتشار بیانیهای گفت محکومیت گروهی ۲۳ تن از دراویش گنابادی به زندان و مجازات شلاق را نشانهای دیگر از محدودیتهای اعمال شده بر اقلیتهای مذهبی در ایران و استمرار فقدان استانداردهای لازم دادرسی عادلانه و احترام به آزادی دینی و مذهبی در ایران به شمار میرود.
به گفته هادی قائمی، مدیر اجرایی کمپین «این حملهای علنی علیه این اقلیت دینی و اقدامی سیاسی است تا حکومت پیام روشنی به درویشان و وابستگان آنها برساند: نزدیک شدن به دراویش در ایران عواقب جدی به دنبال دارد.»
بنا بر اخبار منتشر شده توسط وبسایت مجذوبان نور، حکم این افراد شامل ۶ الی ۲۳ سال زندان، ۷۴ ضربه شلاق و دو سال ممنوع الخروجی است. مجذوبان نور وبسایتی است که اخبار مرتبط با دراویش گنابادی را منتشر میکند.
سازمان ملل حکم شلاق را مجازاتی غیرانسانی و معادل شکنجه خوانده است.
این متهمین بعد از گذراندن ماهها در زندان از بهمن ۱۳۹۶، محاکمه شدند. به نوشته مجذوبان نور، در اعتراضی گروهی به دسترسی نداشتن به دادرسی و دادگاه عادلانه، این ۲۳ نفر از حضور در دادگاه اجتناب کردند.
آنها در نامهی سرگشادهای در آذر ۱۳۹۶ نوشتند: «تقاضای تجدیدنظر از حکومتی که خود عامل بیعدالتی و آزار درویشان است از نظر ما عملی خردمندانه نیست… حکومت جمهوری اسلامی که ماهیتش بر سرکوب بنا شده است برای ظاهرالصلاح جلوهکردن، دادگاههایی را ترتیب میدهد که صدر تا ذیل آن یک نمایش فریبنده بیش نیست و انتظار دارد کسانی که به گواه تاریخ و اسناد میباید در جایگاه شاکی باشند در جایگاه متهم ظاهر شوند و لغویات قاضی را که از سوی مقامات امنیتی دیکته شده است دربست بپذیرند.»
اسامی این ۲۳ نفر به شرح زیر است:
کسری نوری، محمد شریفی مقدم، مصطفی عبدی، رضا انتصاری، سینا انتصاری، مرتضی کنگرلو، صلاحالدین مرادی، مجید مرادی، بابک مرادی، سخاوت سلیمی، رضا سیگارچی، سعید دوراندیش، احمد ایرانخواه، مجتبی بیرانوند، محمدرضا درویشی، مهدی کیوانلو، جواد خمیسآبادی، رسول هویدا، اردشیر عشایری، جعفر احمدی، سعید سلطانپور و امین سلیمانی.
مصطفی عبدی با بیشترین حکم زندان به مدت ۲۶ سال و سه ماه، و بعد از وی کسری نوری و محمد شریفی مقدم هر کدام به ۱۲ سال محکوم شدند. هچنین رضا یاوری به ۹ سال حبس محکوم است. ۱۷ نفر دیگر هر کدام به هفت سال زندان و دو نفر از انها هر کدام به شش سال حبس محکوم شدند.
علاوه بر این همگی این ۲۳ نفر به طور یکسان محکوم به ۷۴ ضربه شلاق، دو سال تبعید، دو سال محرومیت و دو سال ممنوع الخروجی از کشور شدهاند.
بعضی از اتهامات آنها شامل «اجتماع و تبانی علیه امنیت ملی»، «تمرد در برابر نیروی انتظامی» و «اختلال در نظم عمومی» است.
به گزارش مجذوبان نور، شعبه دادگاه تجدیدنظر در تهران این حکمها را حدود ۱۸ تا ۲۱ اسفند ۱۳۹۷ تایید کرد. قوه قضاییه از انتشار احکام زندانیان خودداری میکند و مشخص نیست که جزییات اتهامات و احکام چیست .
این افراد چرا محکوم شدهاند؟
پیروان دایره دراویش گنابادی، به برداشتی عرفانی از اسلام اعتقاد دارند. حکومت شیعه جمهوری اسلامی در ایران از تغییر دین به بهاییت یا مسیحیت و یا پیروی از مذاهبی که متفاوت با مذهب رسمی کشور هستند را به عنوان تهدیدی علیه حاکمیت شیعه در کشور قلمداد میکنند. مقامات ایرانی بارها بهاییان را بخاطر باورهای مذهبی وفعالیتهای مسالمتآمیز و پرستش دینشان به زندان محکوم یا از دانشگاه اخراج کردهاند.
مجذوبان نور گزارش داد که به دنبال تظاهرات این دراویش در تهران در ۳۰ بهمن ۱۳۹۶ و تیراندازی توسط نیروی انتظامی، صدها تن از دراویش بازداشت و دهها نفر نیز در بیمارستان بستری شدند.
این دراویش در مقابل کلانتری ۱۰۲ تهران برای آزادی هممسلک خود نعمتالله ریاحی جمع شده بودند. ریاحی از دراویشی بود که در خانه نورعلی تابنده رهبر عرفانی دراویش گنابادی در تهران بازداشت شده بود.
یک تن از این دراویش به نام محمد راجی در بازداشت جان سپرد. سه مامور انتظامی نیز به نامهای رضا امامی، محمد علی بایرامی و رضا مرادی علمداری در این واقعه زیر یک اتوبوس کشته شدند. دو بسیجی نیز در حین این تظاهرات جان خود را از دست دادند. نام یکی از این بسیجیان محمدحسین خدادیان و مشخصات فرد دیگر منتشر نشده است.
ائمه جمعه چندین استان در سراسر کشور این دراویش را محکوم کردهاند، درحالیکه نیروی انتظامی تهران بلافاصله اعلام کرد مجازات عاملان مرگ این سه مامور اعدام خواهد بود.
راننده اتوبوس صوفی به نام محمد ثلاث به سرعت و بدون دسترسی به محاکمه عادلانه محکوم و اعدام شد. با این حال عامل مرگ محمد راجی، درویشی که به گفتهی خانوادهاش در اثر ضربه به سر جان سپرد، محاکمه نشد.
دراویش از محاکمه عادلانه محروم و با مجازات نامتناسب مواجه شدند
به نقل از مجذوبان نور، بجز ثلاث، ۳۰۰ درویش دیگر در تظاهرات بهمن ۱۳۹۶ به اتهام اقدام علیه امنیت ملی بازداشت شدند. دادگاه آنها را از دسترسی به وکیل محروم و مجبور به انتخاب وکیل از لیست وکلای مورد تایید قوه قضاییه کرد. بنا بر گزارشات، برخی از بازداشتیها وکیل خود را از این لیست انتخاب کردند اما نهایتا به بعضی نیز اجازه داده شد تا وکیل خود را آزادانه انتخاب کنند.
در حال حاضر به گزارش مجذوبان نور، تقریبا ۱۱۰ درویش با حکم در زندان و تحت شرایط غیر انسانی در ندامتگاه مرکزی تهران بزرگ و زندان زنان قرچک واقع در جنوب پایتخت باقی ماندند.
در دیماه ۱۳۹۷، درویش بازداشتی الهام احمدی به خاطر افشا کردن شرایط زندگی نامناسب در زندان قرچک از جمله انکار خدمات درمانی به ۱۴۸ ضربه شلاق محکوم شد.
شماری دیگر از این دراویش از ضرب و شتم توسط ماموران زندان، محرومیت از سیستم گرمایشی و غذا، و اجبار به حبس انفرادی در صورت اعتراض به شرایط زندان پرده برداشتهاند.
هادی قائمی با اشاره به مدت زمان طولانی حکم زندان و مجازات شلاق آنها اضافه کرد: «این محاکمات بدون روند قانونی عادلانه رخ دادند و منجر به مجازاتهای غیرمنصفانه و غیرانسانی شدند.»
وی افزود: «جامعه بینالمللی، از جمله سازمان ملل و کشورهای عضو اتحادیه اروپا باید آزارواذیت دراویش گنابادی، صوفیان و دیگر اقلیتهای دینی توسط دولت ایران را محکوم کنند.»