حمید بابایی دانشجوی محروم از مرخصی و آزادی مشروط، ممنوع الملاقات شد
یک منبع مطلع به کمپین بین المللی حقوق بشر در ایران گفت که رئیس زندان رجایی شهر کرج حمید بابایی، دانشجوی نخبه زندانی را بدون اطلاع دادن به خانواده اش ممنوع الملاقات کرده است. مسئولان زندان رجایی شهر پس از مراجعه همسر حمید بابایی در روز چهارشنبه هشتم دی ماه به او اعلام کرده‌اند که همسرش به دلیل «توهین به آقا» ممنوع الملاقات شده است.
حمید بابایی دانشجوی رشته فاینانس در مقطع دکتری دانشگاه لی یژ بلژیک، از حدود سه سال و نیم پیش بدون مرخصی به اتهام «ارتباط با دول متخاصم» زندانی شده است، تا کنون به اعتراض او در دیوان عالی کشوررسیدگی نشده و وزارت اطلاعات با آزادی مشروط او نیز مخالفت کرده است. مقامات قضایی از اینکه بتوانند شواهدی دال بر صحت ادعاهای خود ارائه کنند، خودداری کرده‌اند.
منبع مطلع درباره مرجع تصمیم گیری درباره ممنوع الملاقات شدن حمید بابایی روز چهارشنبه هشتم دی ماه به کمپین گفت دادستانی پس از تماس تلفنی خانواده اش اعلام کرده که حمید از نظر آنها ممنوع الملاقات نیست و این تصمیم زندان رجایی شهر بوده است و زندان حتی این ممنوعیت را به خانواده‌اش هم اعلام نکرده است تا این راه طولانی را بی دلیل طی نکنند.
این منبع همچنین درباره دلیل این ممنوعیت به کمپین گفت: «حمید به صورت مکتوب به ریاست زندان اعتراض کرده که چرا نامه‌هایش را بر خلاف قانون و وظیفه اش به دادستانی ارسال نمی‌کند، بعد از این اعتراض رییس زندان حمید را به اتاقش فرا خوانده و پس از گفتگویی که بین آنها انجام شده، آقای مردانی رئیس زندان رجایی شهر مدعی شده که حمید به آقا (رهبر جمهوری اسلامی) توهین کرده و او را به مدت یک هفته از ملاقات محروم کرده است.»
رأی مسئولان زندان رجایی شهر مبنی بر ممنوعیت از ملاقات به اتهام توهین به رهبری در حالی صادر شده که فقط دادگاه می‌تواند با تشکیل پرونده قضایی چنین اتهامی را بررسی کند.
این منبع همچنین به کمپین گفت که رسیدگی به پرونده حمید بابایی به دلیل تغییر عنوان اتهامی از «ارتباط با دول متخاصم» به «تشویق و تحریک به ارتکاب جرم» مجددا در دیوان عالی کشور رد شده و مسئولان قضایی هنوز مشخص نکرده‌اند که با چه توجیهی پس از قطعی شدن رأی عنوان اتهامی تغییر کرده است. این منبع این تغییرات را «کارشکنی وزارت اطلاعات برای مطرح نشدن پرونده در دیوان عالی کشور» عنوان کرد.
حمید بابایی علاوه بر محرومیت از مرخصی و آزادی مشروط طی مدت زندان حتی از یک مرخصی درمانی کوتاه برای پیگیری مشکلات شنوایی و عفونت لثه‌هایش نیز محروم بوده است.
این منبع پیشتر و در ۱۸ خرداد ۱۳۹۵ به کمپین گفته بود: «تا حالا چندین بار خودش و خانواده‌اش درخواست مرخصی کرده‌اند ولی مسئولین دادستانی موافقت نکرده‌اند، حتی برای یک مرخصی درمانی کوتاه هم موافقت نمی‌کنند که رسیدگی پزشکی را در بیمارستان بیرون زندان و با کمک خانواده‌اش پیگیری کند.»
به استناد ماده ۵۸ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲، در مورد محکومیت به حبس تعزیری، دادگاه صادر کننده حکم می‌تواند در مورد محکومان به حبس بیش از ده سال پس از تحمل نصف و در سایر موارد پس از تحمل یک سوم مدت مجازات به پیشنهاد دادستان یا قاضی اجرای احکام، حکم به آزادی مشروط را صادرکند. حمید بابایی به ۶ سال حبس تعزیری محکوم شده و با توجه به گذراندن سه سال و نیم (بیش از یک سوم حبس) امکان استفاده از آزادی مشروط را دارد.
حمید بابایی، دانشجوی دکترای فاینانس دانشگاه لیژ بلژیک، روز ۲۲ مرداد ١٣۹٢، اندکی پس از ورود به ایران برای دیدار خانواده توسط وزارت اطلاعات احضار و بازداشت شد. به گفته یک منبع مطلع بازداشت او پس از آن صورت گرفت که حمید بابایی درخواست نیروهای امنیتی برای همکاری با وزارت اطلاعات و فعالیت در بلژیک را رد کرد. او بلافاصله پس از بازداشت به سلول انفرادى در زندان اوین منتقل شد، بابایى ٢٠ روز در انفرادى بند ٢۴٠ گذرانده و بعد از آن به بند ٢٠۹ منتقل و نهایتا بعد از تحمل ٣۵ روز انفرادى در تاریخ ٢۷ شهریورماه ۱۳۹۲ وارد بند ۳۵۰ زندان اوین شد. او طی مدت بازجویی امکان تماس با خانواده یا وکیلش را پیدا نکرد.
شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب تهران به ریاست قاضی صلواتی، حمید بابایی را به اتهام «جاسوسی و ارتباط با دول متخاصم» به ۶ سال حبس تعزیری و ۴ سال حبس تعلیقی محکوم کرد و حکم صادره در شعبه ۵۴ دادگاه تجدیدنظر نیز تأیید شد. به گفته منبع مطلع این دادگاه بدوی کمتر از ۱۰ دقیقه طول کشیده و وکیل تسخیری حمید بابایی، سکوت کرده و هیچ دفاعی از او نکرده است، این وکیل تسخیری در اولین ملاقاتش با حمید بابایی در زندان اوین نیز از موکلش خواسته بود که اعتراف کند. بابایی در تمام مدت دادرسی اتهام وارده را رد کرده و گفته است که به دلیل عدم همکاری با نیروهای امنیتی، قربانی شده است.
گفتنی است از نظر حقوقی نیز این اتهام در حالی به حمید بابایی وارد شده که بر اساس اعلام مراجع رسمی کشور، اتهام همکاری با دول متخاصم، مصداق خارجی نداشته و ایران در حال حاضر با هیچ کشوری در تخاصم نیست. وکیل امید کوکبی که پرونده ای مشابه حمید بابایی دارد، با استعلام از وزارت امور خارجه، دیوان عالی کشور را متقاعد کرده بود که وزارت امور خارجه نیز آمریکا را از نگاه قانونی، دولت متخاصم با ایران نمی‌داند و به این ترتیب دولت بلژیک را نیز نمی توان دولت متخاصم با ایران تلقی کرد.
حمید بابایی در نامه ای از زندان به همسرش با اشاره به بازگشتشان به ایران و احضار از سوی وزارت اطلاعات، نوشت: «… تصور نمی‌کردم آن لحظه، آخرین باری باشد که در کنار همدیگر هستیم و ورودم به داخل اطلاعات، شروع سناریویی تلخ برای هر دومان باشد. سرگذشتی تلخ که به هیچ‌وجه نه تو و نه من مستحق آن نبودیم، … ای کاش بر نمی‌گشتیم و این تراژدی دردناک برای‌مان پیش نمی‌آمد و همین تصویر تکراری آسمان ایران را از ورای سیم خاردار‌ها نمی‌دیدم.»
کبری پارساجو، همسر حمید بابایی نیز در مهرماه ۱۳۹۳ به دلیل اطلاع رسانی و مصاحبه با رسانه ها درباره وضعیت همسرش، بازداشت و محاکمه شد و به شش ماه حبس تعلیقی محکوم شد.
حمید بابایى متاهل، متولد ٢٠ آذر ١٣۶٢ در شهرستان تکاب واقع در استان آذربایجان غربى است. او در سال ١٣٨۵ در رشته ریاضى از دانشگاه صنعتى شریف فارغ التحصیل شد و همان سال براى ادامه تحصیل در مقطع کارشناسى ارشد رشته مهندسى صنایع وارد دانشگاه علم وصنعت ایران شد. وی موفق شده است که در سال ١٣٨۷ با معدل ١٨، از این دانشگاه فارغ التحصیل شود و دانش آموخته ممتاز مقطع کارشناسى ارشد شناخته شود.
بازداشت و محکومیت حمید بابایی به زندان، با اعتراضات گسترده دانشجویان و فعالان حقوق بشر در بلژیک مواجه شد. سازمان عفو بین الملل، دانشجویان دانشگاه آزاد بروکسل و ایرانیان ساکن بلژیک، طی تظاهراتی در برابر سفارت ایران، خواهان آزادی حمید بابایی، از زندان جمهوری اسلامی شدند. دو دانشگاه در بلژیک، با انتشار بیانیه‌ای، خواهان تجدید دادرسی و آزادی فوری این دانشجوی ایرانی دانشگاه لیژ بلژیک شده بودند. بسیاری از دوستان و همکلاسی‌هایی حمید بابایی در گردهمایی‌هایی به ویژه در بلژیک برای ایجاد آگاهی دربارهٔ شرایط او و کمک به آزادی اش شرکت کرده‌اند.
حمید بابایی در مرداد ۱۳۹۳ در جریان انتقال گروهی زندانیان از بند ۳۵۰ به بند هفت و متعاقبا هشت انتقال یافت. او پس از اعتراض به شرایط بند هشت اواخر بهمن‌ماه ۱۳۹۳ به زندان رجایی شهر کرج تبعید شد. او در اواسط سال ۱۳۹۵ از بند زندانیان عادی زندان رجایی شهر به سالن ۱۲ و محل نگهداری زندانیان سیاسی-امنیتی منتقل شده است.
