واکنش علی احمدزاده به درخواست نمایندگان مجلس برای توقیف فیلمش: به نظرم این برداشتها از کج فهمی میآید
علی احمدزاده، کارگردان فیلم مادر قلب اتمی که جمعی از نمایندگان طی نامهای به وزارت ارشاد خواستار توقف اکران فیلمش شدهاند به کمپین حقوق بشر در ایران گفت: «این فیلم در سال ۹۳ ساخته شد اما پس از سه سال بالاخره اجازه اکران یافت و حالا هم با تهدید توقیف مجدد روبهرو شده است. من واقعا نمیدانم چه بگویم. در این فیلم سعی کردم تصویر واقعیتر از دختر و پسرهای ایرانی نشان بدهم که قبلا در سینما ایران نشان داده نشده، اما ظاهرا مردم و مسوولان پر از خشم هستند و به جای اینکه پشت این فیلم بایستند که تصاویر واقعی و زنده را نشان داده، از آن انتقاد می کنند.»
جمعی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی روز پنجشنبه ۱۵ تیرماه طی نامهای به وزارت ارشاد خواستار توقف اکران دو فیلم «اکسیدان» به کارگردانی و «مادر قلب اتمی» به کارگردانی علی احمدزاده شدند. آنها دلیل تقاضای خود را حمایت از شهروندان ارمنی عنوان کردهاند.
این نمایندگان در نامه خود از وزیر ارشاد خواستهاند «از ادامه اکران و نشر این دو فیلم جلوگیری به عمل آورده« تا «از ادیان مقدسی که به ساحت آنها توهین شده، دلجویی و از اختلاف افکنی در صفوف واحد ملت شریف و بزرگوار ایران ممانعت به عمل» آید. با این حال تاکنون نهادهای رسمی مسیحیت در ایران نسبت به این دو فیلم واکنشی نشان ندادهاند.
علی احمدزاده با نادرست خواندن واکنش نمایندگان و اینکه فیلمش قصد توهین به جامعه مسیحیان را نداشته به کمپین گفت: «به نظرم این برداشتها از کج فهمی و دریافت ناصحیح میآید. همیشه بالاخره باید اعتراضی باشد. اتفاقا به نظرم بهترین کارکتر من همان کارکتر دختر مسیحی است. اعتراض شده که چرا او مشروب در فیلم خورده ولی من واقعا متوجه نمیشوم چرا بخواهیم در مقابل هر تصویری اعتراض کنیم.»
فیلم مادر قلب اتمی تصویری از جوانان تهران را نشان میدهد که پیش از این در سینمای ایران کمتر دیده شده، جوانانی که دیالوگ هایشان واقعی اما مطابق با پرده سینمای ایران نیست. یکی از شخصیتهای فیلم به نام «آرینه» با بازی ترانه علی دوستی دختر مسیحی است و در فیلم نشان داده میشود که مشروب خورده و مست است. در سکانسی از فیلم وقتی نیروی انتظامی «آرینه» را به جرم رانندگی سریع نگه میدارد و متوجه مشروب خوردن او میشود، او در دفاع از خودش می گوید «مسیحیام».
علی احمدزاده با اظهار اینکه هر لحظه امکان توقف اکران فیلمش وجود دارد به کمپین گفت: «از سوی وزارت ارشاد به ما چیزی گفته نشده اما هر لحظه ممکن است دستور عدم اکران صادر شود. واقعا نمی دانم چه بگویم. من ۳۰ سال دارم و از ۱۰ سال پیش تاکنون سه فیلم ساختم که هر سه فیلمم با خشم جامعه مواجه شده است.»
اما انتقادهای دیگری که از مدتها پیش به این فیلم شده نشان میدهد فقط مشکل مسوولان اصولگرا «توهین به ادیان» نیست. پیش از این منتقدان روزنامهها و خبرگزاریهای تندرو مادر قلب اتمی را «سیاسی» و با «تمایلات همجنسگرایانه شخصیتهای اصلی فیلم» و «زیر سوال بردن اسلام» عنوان کرده بودند.حتی منتقد فیلمی در گفتگو با خبرگزاری قرآن (آیکنا) گفته بود: «مهمترین نکتهای که در این فیلم زیر سوال رفته است حق مشروعیت و قانونی هسته ای ایران است و مورد تمسخر قرار دادن ادبیات مردمی و دیپلماتیک ایران اسلامی است.»
مادر قلب اتمی به کارگردانی علی احمدزاده در سال ۹۳ ساخته شد اما پروانه نمایش نتوانست بگیرد با این حال در همان سال در جشنواره فیلم برلین اکران شد و در حالی که تماشاگران داخل کشور قادر به تماشایش نبودند خارجیها و ایرانیهای حاضر در جشنواره برلین آن را تماشا کردند. این فیلم علیرغم چندین بار اصلاحیه از جمله اصلاح هشت دقیقه از فیلم در طی سه سال گذشته اجازه اکران نیافت تا اینکه بالاخره در خرداد ماه ۹۶ اجازه اکران در سینماهای کشور را یافت. اما در آغاز اکران، حوزه هنری این فیلم را تحریم کرد و حاضر به پخش آن در سینماهای زیادی در سطح کشور که متعلق به این ارگان است، نشد.
علی احمد زاده پیش از این فیلم «مهمونی کامی» را ساخت که اجازه اکران نگرفت و پس از مدتی کارگردان در یک اقدام ناگهانی تصمیم به انتشار آنلاین فیلمش گرفت.
«اکسیدان» به کارگردانی حامد محمدی فیلم دیگری است که نمایندگان خواستار توقیف آن به دلیل توهین به ادیان شدهاند. اکسیدان فیلم کمدی است که شخصیت اصلی فیلم میخواهد برای پیوستن به نامزدش ایران را ترک کند و برای پذیرفته شدن کیس پناهندگیش مجبور میشود دین خود را مسیحی معرفی کند. این شخصیت برای گرفتن پناهندگی به کلیسای کاتولیک میرود و از کشیشی میخواهد تا به او آداب مسیحیت را یاد بدهد تا کیس پناهندگیش به انگلستان به عنوان یک مسیحی در ایران مانده پذیرفته شود.
به غیر از نامه نمایندگان اصولگرای مجلس، محبت نیوز، خبرگزاری مسیحیان ایران روز ۱۲ تیرماه مطلبی از انتقاد جامعه ارامنه و مسیحیان ایران از اکران این دو فیلم منتشر کرده است. در این مطلب آمده که این دو فیلم به صورتی هدف دار و برنامه ریزی شده مسیحیت و جامعه ارامنه ایران را به سخره گرفته است. با این حال از نظر کارگردان، این موارد اعتراضی فیلم بخشهایی از واقعیت جامعه امروز ایران است چرا که یکی از شانسهای مسلمانان ایران برای گرفتن ویزا و اخذ پناهندگی پیوستن به مذهب دیگر است.
در سالهای گذشته فیلمهایی مانند «مارمولک» و «زیر نور ماه» توسط کارگردانهای مطرح ایرانی ساخته شدند که با مضامین اسلامی به شیوه طنز برخورد شده بود. فیلمهای بسیاری هم در نقد مسیحیت بارها در جهان توسط کارگردانهای مختلف ساخته شده اما هرگز با تهدید توقیف مواجه نشدهاند.
رضا صالحی امیری، وزیر ارشاد در خرداد ماه امسال در نامهای از محمدی مهدی حیدریان، رییس سازمان سینمایی خواسته بود تا تکلیف فیلمهای توقیفی را در تا پایان مرداد ماه یعنی ظرف دو ماه مشخص کند. او همچنین چند روز گذشته در تاریخ ۱۵ تیرماه در حاشیه جشنواره کودک و نوجوان در اصفهان مجددا گفته بود: «فیلمهای توقیفی باید بازبینی و در صورت امکان اصلاح شوند و مجوز اکران دریافت کنند و فیلمهایی که امکان اصلاح ندارند نیز رسیدگی و تعیین تکلیف شوند.»
با این حال تاکنون سازمان سینمایی پاسخی به نامه وزیر ارشاد و وضعیت فیلمهای توقیف شده نه پاسخ شفاهی و نه پاسخ کتبی داده است. فیلمهایی مانند «عصبانی نیستم»، «رستاخیز»، «خانه پدری»، «آشغالهای دوست داشتنی»، «صد سال به این سالها» و «قصهها» از جمله فیلمهای توقیف شده هستند.
همچنین در جشنواره فیلم فجر بهمن ۹۵ نیز تعدادی از فیلمهای کارگردان های مطرح ایران به دلایل مختلف اجازه اکران در جشنواره را نگرفتند از جمله فیلم «کاناپه» به کاگردانی کیانوش عیاری، فیلم «هجوم» به کارگردانی شهرام مکری، فیلم «لرد» به کارگردانی محمد رسول اف.