نامه مریم اکبری منفرد از زندان اوین: سفرای محترم : پس زندانیانی که من دیدم در کجای این کره خاکی هستند؟
مریم اکبری منفرد، زندانی بند زنان زندان اوین که به ۱۵ سال زندان محکوم است در واکنش به بازدید سفرای ۴۵ کشور جهان از زندان اوین و تعریفهای برخی از سفرا پس از دیدار از اوین نامهای خطاب به آنها نوشته و در آن بخشی از واقعیت موجود که در بند زنان زندانهای اوین، شهر ری و گوهر دشت کرج داشته را طی هشت سالی که تاکنون در زندان بوده بیان کرده است.
مریم اکبری منفرد در این نامه که نسخهای از آن در اختیار کمپین حقوق بشر در ایران قرار گرفته، با خطاب قرار دادن سفیر اندونزی و سفیر پرتغال که در گفتگو با رسانهها زندان اوین را بسیار خوب توصیف کرده بودند، نوشته است: «آقایان سفرای محترم که از دیدههای خود شگفت زده شده بودید، آنچه را که شما مشاهده فرمودید صورت بزک کرده زندانهای این حاکمیت اسلامی بود. زمانی که تصویر نشست شما را در روزنامهها دیدم در لحظه آرزو کردم ای کاش آن درختان بلند و سرسبز که شماها در پناه سایههایشان ساعاتی را به گپ و گفتگو گذراندید توان سخن گفتن داشتند و میگفتند از لحظهای که تنها یک نهال بودند تا به امروز شاهد چه صحنههایی بودند، شاهد به زمین ریخته شدن خون چه تعداد انسان بیگناه بودهاند.»
مریم اکبری منفرد در روز هشتم دی ماه ۱۳۸۸، بازداشت و به اتهام محاربه از سوی شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب به ۱۵ سال زندان محکوم شد. سه برادر و خواهر مریم اکبری منفرد در سال ۶۷ به اتهام هواداری از گروه مجاهدین اعدام شدند. او مادر دو دختر ۱۲ و ۷ ساله دارد که هفتهای یکبار آنها را در زندان ملاقات میکند.
این زندانی با انتقاد از اظهارات مصطفی محبی، مدیر کل زندانهای تهران درباره اینکه برای زندانیان کلاسهای آموزشی و حرفه آموزی در اوقات فراغتشان برپا میشود، نوشته است: «در جایی که حداقل حقوق انسانی یک زندانی رعایت نمیشود، آرایشگری و معرق کاری و …به چه کارشان میآید؟»
خانم اکبری منفرد با اشاره به اینکه مصطفی محبی مدعی شده که به زندانیان آموزش مترجمی زبان انگلیسی داده میشود، نوشته است: «در شرایطی که ورود کتاب به زبانهای خارجی در زندان اوین ممنوع است چطور مترجمی زبان انگلیسی تدریس میشود؟»
این زندانی همچنین نوشته آقای محبی «گفته بودند زندانیان در کارگاههای خیاطی و نجاری اشتغال دارند و ۵۰ درصد دستمزدی که دریافت میکنند به خانوادههای آنان تعلق دارد، ۲۵ درصد دستمزد آنها در حین گذراندن دوران محکومیت و ۲۵ درصد بقیه هم پس از آزادی به آنها پرداخت میشود، اما آیا آقای محبی در مورد میزان دستمزد این زندانیان هم چیزی فرمودند؟!»
خانم منفرد در ادامه نامه خود نوشته به عنوان کسی که در آستانه هشتمین سال زندانش است «هر روز شاهد بدتر شدن سلامت جسمی هم بندیانم به خصوص خانم مهوش شهریاری که در آستانه دهمین سال حبساش است» میباشد. او همچنین به نامهای دیگر زندانیان مانند «کبری بناٰزاده، ناهید ملک محمدی و مطهره بهرامی» که در حال حاضر آزاد شدهاند اما در داخل زندان دچار بیماریهای متعددی شدند، اشاره کرده است.
۵۰ سفیر کشورهای مختلف صبح روز ۱۴ تیرماه با برنامه از پیش تعیین شده و به دعوت از مسوولان قضایی ایران از زندان اوین ملاقات کردند. یک روز پس از این ملاقات، خبر آن در رسانههای کشور منتشر شد. صداوسیمای جمهوری اسلامی با مصاحبه با چند نفر از سفرای کشورهای مانند اندونزی و کره جنوبی عنوان کرد که برخلاف ادعای برخی از مدافعان حقوق بشر، زندان اوین شرایط بدی ندارد و حتی «مثبت و شگفتآور» هم هست. مثلا اکتاوینو علیمودین، سفیر اندونزی گفته است: «بنده برای اولین بار است که از اوین بازدید میکنم و آنچه از شرایط اینجا دیدم بسیار خوب است.»
این سفرا از بند زنان زندان اوین ملاقات نکردند و بر اساس گفته زندانیان بسیاری از زندانیان سیاسی و دوتابعیتیها صبح روز بازدید از بندهای عمومی به بند امنیتی ۲۰۹ منتقل شدهاند تا آنها سفرا را ملاقات نکنند. عکسهای منتشر شده از این بازدید سفرا را پشت میز بسیار بزرگی در فضای سرسبز زیبای اوین که در شمالیترین نقطه تهران قرار دارد، نشان میدهد که برایشان فرش قرمز هم پهن شده بود.
مریم اکبری منفرد با انتقاد از صحبتهای کاظم غریبآبادی، معاون امور بینالملل ستاد حقوق بشر که گفته بود برخی رسانهها تصویر دروغین و ناصحیح از زندانهای ایران نشان میدهند، نوشته: «سخن من این است که با وجود شرایط بسیار عالی در زندانهایتان چرا گزارشگر ویژه حقوق بشر آقای احمد شهید و اکنون خانم عاصمه جهانگیری هیچ زمانی حتی اجازه ورود به ایران را نداشتهاند چه رسد به بازدید از زندانها.»
این زندانی همچنین در ادامه با انتقاد از صحبت غریب آبادی درباره «خدمات ارزنده بهداشت و سلامت به زندانیان» به مرگ محسن دکمهچی و هدی صابر در زندان اوین به دلیل عدم امکانات پزشکی اشاره کرده و کسانی مانند کبری بناٰزاده، ناهید ملک محمدی و مطهره بهرامی و …» که در حال حاضر آزاد شدهاند اما در دوران زندان دچار بیماریهای متعددی شدند. همچنین آزیتا رفیعزاده که اکنون در بند زنان زندان اوین بیمار است.
خانم منفرد در ادامه نوشته «جای بسی شگفتی است پس زندانیانی که من دیدم در کجای این کره خاکی هستند؟»
او در بخش دیگری از این نامه نوشته: «من در زندان شهر ری شاهد بودم زندانیانی که زیر حکم اعدام هستند عاجزانه از خانوادههای خود خواهش میکردند که به قاضیهایشان بگویند حکم اعدام آنها را هر چه زودتر اجرا کنند چون آرزوی ماندن در زندان را نداشتند.» خانم منفرد همچنین به دختران و زنانی اشاره میکند که «بارها سنگینی طناب دار دور گردن خود احساس کرده بودند، زنان و دخترکانی که سالهای سال زیر حکم اعدام نفس می کشند و حال بزندین هر روز در انتظار مرگ بودن چه احساسی دارد.»
این زندانی نوشته است در زندانهای شهر ری، گوهر دشت و اوین «شاهد باتومهای گارد ویژه زندان بر تن رنجور زنان و دخترکان» بوده و به دلیل اندک بودن جیره غذایی روزانه «شاهد دعواها برای غذا و نان در سالنی به نام سالن غذاخوری که از طرف زندانیان به سالن «کتکخوری» تغییر نام یافته بود.» و شاهد «نقش بر زمین شدن» هر روزه زندانیان بر کف کثیف و آلوده سالن غذا خوری است.
مریم اکبری منفرد در انتهای نامه خود نوشته است او «شاهد لحظهها و شرایطی» بوده که «قلم را توان نگارش نیست.»
کاظم غریب آبادی معاون امور بینالملل ستاد حقوقبشر قوه قضاییه روز ۱۴ تیرماه هدف از دعوت سفرای کشورهای خارجی از بازدید زندان اوین را دو مورد عنوان کرده و گفته اولین هدف این بوده که میخواستند به آنها نشان دهند «همان طور که امام راه حل فرمودند نگاه ما به زندان نگاه به یک دانشگاه است از این رو باید شرایطی فراهم آوریم تا زندانهای ما به یک دانشگاه تبدیل شوند.»
او مورد دوم را پاسخی به آنچه «ادعاهای واهی» حقوق بشری برخی کشورها خوانده عنوان کرد و گفت ««ادعاهای بیاساس و واهی حقوق بشری که توسط برخی کشورهای غربی و رسانهها با اغراض خاص علیه جمهوری اسلامی مطرح میشود و یکی از بخشهای آن مربوط به شرایط زندانهای ماست آشکار گردد.»
پیش از این دو زندانی دیگر بند زنان زندان اوین به نامهای آتنا دائمی و گلرخ ایرایی طی نامهای خطاب به سفرای ملاقات کننده زندان اوین نه تنها خواستار بازدید از پیش برنامهریزی نشده آنها از زندان های ایران، بلکه خواستار ورود عاصمه جهانگیر، گزارشگر ویژه حقوق بشر به ایران و بازدید او از زندانها و ملاقات با زندانیان شدند.
همچنین یک منبع آگاه به احمدرضا جلالی، پزشک مقیم سوئد که اکنون در بند چهار زندان اوین است در گفتگویی به کمپین گفت صبح روز ملاقات سفرا که در میان آنها خانم هلنا سونگه لند سفیر سوئد هم بوده ماموران او را به بند ۲۰۹ برده و عصر مجددا به بند عمومی باز گزداندهاند و حتی زمان خروجش، واقعیت به او گفته شده که «سفیرای کشورهای دیگر امروز برای بازدید میآیند و شما را نباید ببینند.»
این منبع گفته بود حتما «وضعیت حقوق بشر در ایران درست نیست چون اگر بود دلیلی نداشت که احمدرضا و بقیه زندانیان جابه جا شوند. حتما حقوق انسانی در موردش رعایت نشده، حتما نخواستهاند تا او را ببینند و حرفهایش را بشنوند و بفهمند چه بلای سرش آمده است.»