تایید مرگ طالب بساطی از بازداشت شدگان اعتراضات سراسری دی ماه در ایلام
در حالی که جلال میرزایی نماینده ایلام در مجلس شورای اسلامی با تایید مرگ طالب بساطی در زندان ایلام، مرگ او را بر اثر سکته اعلام کرد، یک منبع آگاه به کمپین حقوق بشر در ایران گفت در گواهی پزشکی قانونی حرفی از سکته به میان نیامده و دلیل مرگ ترومای مغزی ذکر شده که می‌تواند ناشی از سکته مغزی و یا ضربه به سر باشد.
طالب بساطی، دانشجوی پرستاری و کارمند مرکز اورژانس شهر ملکشاهی از توابع استان ایلام در غرب ایران، روز ۲۹ بهمن در منزل شخصی‌اش بازداشت شد و جنازه او پس از یک هفته در ششم اسفند به خانواده‌اش تحویل داده شد.
خبر مرگ طالب بساطی روز هفتم اسفند از طریق یک منبع ناشناس برای کمپین حقوق بشر در ایران ارسال شد، کمپین به دلیل عدم دسترسی به خانواده و وکلا امکان تایید خبر را نداشت و مقامات قضایی نیز در این باره اطلاع‌رسانی نکردند اما نماینده ایلام در مجلس شورای اسلامی روز ۲۳ اسفند با تایید این خبر علت مرگ را سکته در بند عمومی زندان ایلام اعلام کرد.
جلال میرزایی به ایسنا گفت: «طبق پیگیری‌هایی که انجام دادیم طالب بساطی کارمند اورژانس شهرستان ملکشاهی بوده و بعد از ناآرامی‌ها بازداشت شده است، گویا وی ارتباطاتی هم با خارج داشته است، چند روزی از بازداشت آقای بساطی گذشته بود که او به زندان منتقل شد و نهایتا یک‌شب در بند عمومی زندان که ۱۸ نفر هم حضور داشتند بر اثر سکته فوت کرده است.»
منبع آگاه که یکی از دوستان طالب بساطی و آگاه به وضعیت بازداشت و پیگیری خانواده بوده است، در روز ۲۳ اسفند با رد ادعاهای نماینده مجلس به کمپین گفت در گواهی پزشکی قانونی کلمه سکته ذکر نشده است. او همچنین به کمپین گفت اداره اطلاعات ایلام اجازه کالبدشکافی را به خانواده آقای بساطی نداده‌اند و با دستور «خاکسپاری سریع و بدون سر و صدا» آنان را از هر گونه مصاحبه و اطلاع‌رسانی درباره مرگ فرزندشان منع کرده‌اند.
این منبع آگاه به کمپین گفت: «به خانواده روستایی‌اش با تهدید اجازه کنجکاوی و کالبدشکافی و پزشکی قانونی ندادند، در تنها برگه فوتی هم که به خانواده دادند سکته نیامده و آسیب و ترومای مغزی نوشته شده که می‌تواند سکته باشد، می‌تواند فشار باشد یا ضربه، ولی از همه‌مهم‌تر چرا اصرار کردند که باید سریع خاکسپاری صورت بگیرد و مصاحبه و اطلاع‌رسانی نشود؟»
این منبع به کمپین گفت جسد طالب بساطی با تهدید و حضور ماموران وزارت اطلاعات در همان روز تحویل یعنی ششم اسفند ۱۳۹۶ در روستای باولگ و محل سکونت خانواده‌اش دفن شده است. به گفته این منبع ماموران وزارت اطلاعات با انتقال اعضای خانواده طالب بساطی به اداره اطلاعات ایلام آنان را از هر گونه مصاحبه، اطلاع‌رسانی و متشنج‌کردن فضا منع کرده‌اند. روستای باولگ از توابع شهر ملکشاهی در استان ایلام حدود دوهزار نفر جمعیت دارد.
منبع آگاه درباره اتهام ارتباط با خارج که از سوی نماینده مجلس ادعا شده است به کمپین گفت اتهام اولیه طالب بساطی حضور در اعتراضات سراسری دی‌ماه و تهیه فیلم و عکس بوده است: «روزی که دستگیرش کردند گفتند چرا از اعتراضات عکس و فیلم گرفته، شاید هم این عکس و فیلم‌های برای جایی یا رسانه یا حزبی در خارج بوده ولی این که نماینده مجلس این را گفته ظاهرا برای این است که اتهام را سنگین جلوه بدهد تا مرگش عادی باشد، اتهامش هر چه باشد فرقی نمی‌کند و اداره اطلاعات و دادگاه ایلام در این باره مسئولند.»
اگرچه مرگ مشکوک متهمان و بازداشت شدگان در زندان‌ها و بازداشتگاه‌های جمهوری اسلامی عمری به قدمت خود این نظام دارد، اما از شروع اعتراضات سراسری در دی‌ماه ۱۳۹۶ آمارها شتابی صعودی گرفته است، گزارش‌های زیادی از مرگ متهمان در بازداشتگاه‌های تهران و شهرستان‌ها منتشر شده که بخشی از آن مانند سینا قنبری، وحید حیدری، کاووس سید امامی و اینک طالب بساطی از سوی مقامات رسمی جمهوری اسلامی نیز تایید شده است، در اغلب موارد علت مرگ در بازداشتگاه‌ها خودکشی، سکته یا مرگ طبیعی عنوان شده است، توضیحاتی که به دلیل سابقه نهادهای امنیتی و قضایی جمهوری اسلامی، تناقض‌گویی و بی اعتمادی مردم، اغلب مورد قبول افکار عمومی قرار نگرفته است.