فیلترینگ تلگرام و ناتوانی دولت حسن روحانی: حرکتی ناامیدانه برای سرکوب آزادی اینترنت
فیلترینگ تلگرام نخواهد توانست چهل میلیون کاربر را برای استفاده از آن متوقف نخواهد کرد.
(۱۱ اردیبهشت ۹۷) – به دستور دادسرای فرهنگ و رسانه در ایران، شرکت‌های ارائه دهنده اینترنت پیام رسان پرکاربر تلگرام را در تاریخ دهم اردیبهشت ماه فیلتر کردند. اقدامی که دسترسی آزاد حدود ۴۰ میلیون کاربر ایرانی به دسترسی آزاد را مختل می‌کند.
هادی قائمی مدیر کمپین حقوق بشر در ایران گفت: «مسدود کردن تلگرام توسط ایران نمونه دیگری از خصومت آشکار حکومت نسبت به آزادی بیان و تلاشی بیهوده برای مسدود کردن جریان آزاد اطلاعات است.»
او اضافه کرد: «محکوم کردن نقض حقوق ایرانیان و به ویژه حقوق اولیه و اساسی آنها و همچنین ایجاد طیف وسیعی از ابزارهای ارتباط شخصی و ابزارهای عبور از فیلترینگ و در دسترس قرار دادن آنها برای ایرانیان یک ضرورت بین‌المللی است.»
در تاریخ ۱۰ اردیبهشت ۱۳۹۷ وب‌سایت خبری قوه قضاییه ایران گزارش داد که شعبه دوم دادسرای فرهنگ و رسانه در تهران دستور داده است تا تمام شرکت‌های ارائه دهنده خدمات اینترنت و همچنین شرکت ارتباطات زیرساخت وابسته به وزارت ارتباطات و فن‌آوری اطلاعات که تحت نظر حسن روحانی فعالیت می‌کند، دسترسی به اپلیکینش تلگرام را به صورتی مسدود کنند که هیچ برنامه فیلترشکنی قادر نباشد فیلترینگ آن را دور بزند.
دادسرا هشدار داده است که هر شرکتی که از این دستور پیروی نکند مجازات خواهد شد.
در ساعات ابتدایی صبح روز ۱۱ اردیبهشت در ایران، تلگرام تنها به وسیله فیلترشکن در اکثر استان‌های ایران دسترس بود.
دستور مسدود کردن تلگرام بعد از ماه‌ها فشار ناموفق بر روی شرکت تلگرام توسط قوه قضاییه و مقامات ایرانی برای انتقال سرورهایش به ایران و پذیرفتن سیاست‌ها سانسور ایران صادر شد. خصومت با تلگرام پس از آنکه تعداد زیادی از معترضین در طول اعتراض‌های سراسری در ماه از تلگرام برای انتشار اخبار و تصاویر این اعتراض‌ها استفاده کردند، افزایش یافت.
این حرکت همچنین نشان دهنده تمایل تندروها برای نشان دادن تسلط داخلی خود بر امور کشور و ناتوانی روحانی برای متوقف کردن فیلترینگ شبکه‌های اجتماعی است که او بارها اعلام کرده مخالف آن است.
هادی قائمی گفت: «مسدود کردن تلگرام یک پیروزی برای تندروهایی است که روحانی را در برابر میلیون‌ها نفر از افرادی که به او رای دادند تحقیر کردند. کسانی که روحانی به آنها قول داده بود که اجازه نخواهد داد تا تلگرام فیلتر شود.»
ممنوعیت تلگرام پس از پیگیری‌های متوالی مقامات در ماه گذشته برای کاهش استفاده از تلگرام در ایران صورت گرفت. وزارت آموزش و پرورش طی بخشنامه‌ای استفاده از پیام‌رسانی خارجی در مدارس را ممنوع اعلام کرد و تمام سازمان‌های دولتی دستوری دریافت کردند مبنی بر اینکه از پیام‌رسان‌های خارجی برای کسب و کار استفاده نکنند، و شورای عالی فضای مجازی همچنین دستور داد تا تلگرام را از سی‌دی‌ان‌هاایران حذف کند.
با مسدود کردن کامل تلگرام، مقامات ایرانی امیدوارند کاربران از پیام‌رسان‌های داخلی استفاده کنند، اما شهروندان علاقه کمی برای نسخه‌های داخلی نشان داده‌اند چرا که می‌دانند مقامات ایرانی می‌توانند به اطلاعات آن دسترسی داشته و بر آن نظارت کنند.
هادی قائمی گفت: «نقض حریم خصوصی مردم توسط حکومت با استفاده از روش‌های جاسوسی آنلاین، بی‌اعتمادی عمیقی نسبت به اپلیکیشن‌های داخلی ایجاد کرده است.»
در ۱۰ دی ۱۳۹ در پی اعتراض‌های سراسری تلگرام برای مدت دو هفته مسدود بود. اما به جای آنکه مردم از پیام‌رسان‌های داخلی استفاده کنند، به گفته یکی از نماینده‌های مجلس ۳۰ میلیون نفر از ابزارهای فیلترشکن مانند وی‌پی‌ان استفاده کردند که به آنان امکان می‌داد تا فیلترینگ را دور بزنند و از تلگرام استفاده کنند.
حسن روحانی در همان زمان گفته بود که فیلتر شدن تلگرام باعث از بین رفتن صد هزار شغل شده است که نمایانگر این موضوع است که تا چه میزان تلگرام در جامعه و اقتصاد کشور ریشه دوانده است.
فیس‌بوک و توییتر همچنین در ایران مسدود هستند. با وجود این، ده‌ها تن از مقامات دولتی از این اپلیکیشن‌ها و شبکه‌های اجتماعی برای دسترسی به مخاطبان داخلی و خارجی در زبان‌های فارسی، انگلیسی، و عربی استفاده می‌کنند. با این حال، هیچ یک از رسانه‌های اجتماعی نتوانسته‌اند به میزان تلگرام در ایران محبوب شوند.
هادی قائمی گفت: «ایران کشوری که با جوانانی متبحر در زمینه فن‌آوری‌های ارتباطی که و ثابت کرده‌اند
او اضافه کرد: «تنها چیزی که ایران با مسدود کردن تلگرام بدست آورده، ترس از مردم خود است که قادر هستند به اطلاعات ازاد دسترسی پیدا کنند و با دنیا ارتباط داشته باشند.»
