گزارشگر ویژۀ سازمان ملل: با هر روزی که به حبس روزنامه نگاران افزوده میشود، آبروی ایران بیشتر میرود
احمد شهید، گزارشگر ویژۀ سازمان ملل متحد، در یک مصاحبۀ اختصاصی با کمپین بین المللی حقوق بشر در ایران گفت: “به ازای هر روزی که روزنامه نگاران در زندان سپری می کنند، آبروی ایران در گوشۀ دیگری از جهان می رود.” وی افزود: ” آنچه من میگویم نشانه های احساس اهمیت روزافزون جامعۀ بین المللی در خصوص وضعیت اسف بار ملت ایران است.”
در تاریخ ۳ آبان، احمدی شهید گزارش سوم خود را در خصوص وضعیت حقوق بشر در ایران، حاوی “طیف وسیعی از موارد نقض حقوق بشر” و “وجود عدم پاسخگویی گسترده” ارائه کرد.
در مصاحبه با کمپین، احمد شهید به رییس شورای حقوق بشر ایران، جواد لاریجانی توصیه هایی را ارائه کرد، وضعیت روزنامه نگاران زندانی ایران را مورد بحث قرار داد، و پیام امید خود را به ملت ایران ابراز کرد.
بخش هایی از این مصاحبه در زیر می آید و فایل صوتی این مصاحبه در بالا موجود است.
کمپین بین المللی حقوق بشر در ایران (کمپین): شما تا کنون سه گزارش در خصوص وضعیت حقوق بشر در ایران ارائه کرده اید و در خصوص صدها مورد نقض حقوق بشر ابراز نگرانی کرده اید. پیام شما به مردم ایران که در زندانها در رنج هستند چیست؟
گزارشگر ویژه، احمد شهید: جهان به شما اهمیت میدهد. جهان به مردم ایران اهمیت میدهد. وجود دفتر من خود یک نشانۀ قوی از اهمیتی است که دنیا برای وضعیت اسف بار قربانیان ایران قائل است، و اینکه آنها فراموش نخواهند شد، و اینکه جهان از طریق متدهای اجرایی خودش هر کار بتواند میکند تا از مردم ایران حمایت کند. و من فکر می کنم که دفتر من صدای بی صدایان است: این دفتر مواردی که قبلا مستند نشده اند را مستند می کند، و نهایتا دولت ایران را وادار به توجه به اعمال خود و ایجاد تمایل به استفاده از روش های دیگر خواهد کرد. چون من تنها نیستم. من بیشتر وقتها با هماهنگی با گزارشگران موضوعی دیگر کار میکنم، چون آنها هم دغدغه های مرا دارند. بنا براین آنچه من میگویم نشانه های احساس اهمیت روزافزون جامعۀ بین المللی در خصوص وضعیت اسف بار ملت ایران است.” البته مسایل خیلی مشکل هستند و برای مدت زیادی هم مشکل خواهند ماند، اما کاری که ما انجام میدهیم این است که این مشکلات را آسانتر کنیم و راههایی برای حرکت به جلو و برونرفت پیدا کنیم تا بتوانیم آن ها را پشت سر بگذاریم.”
کمپین: شما سعی می کنید در خصوص ارتباطات مقامات ایرانی مثبت باقی بمانید، حتی وقتی آنها از ادبیات بسیار بدی نسبت به حکم شما و شخص شما به عنوان یک دیپلمات استفاده می کنند. چطور فکر میکنید این رفتار ممکن است به نوعی مذاکره، ارتباط، یا گفتمان ختم شود؟
احمد شهید: پاسخ ایران اصلا مرا متعجب نکرد چون خیلی وقتها کشورهایی در موقعیت مشابه همینطور پاسخ میدهند. از دید من این نوع پاسخ درهای مذاکره را نمی بندد. آنها میتوانند مرا هرچه میخواهند بخوانند. ما آدمهای بالغی هستیم. وقتی شما بالغ هستید، دیگر مسایل را شخصی نمیگیرید، و فقط به این نگاه می کنید که چگونه میشود به طرف جلو حرکت کرد. و من مطمئنم که آقای لاریجانی باید راههایی را بررسی کند که بتواند دفتر خودش را مستقل کند تا بتواند به عنوان یک منبع معتبر و قهرمان حقوق بشر در انجمن آسیا و اقیانوسیه که در آن حضور می یابد تلقی شود. بنابر این فکر میکنم که او و شورای او بتوانند از این طریق در قامت واقعی خود، که ماموریت واقعی آنها حمایت از حقوق بشر در ایران است، ظاهر شوند.
کمپین: دو زوج زندانی هستند که همگی روزنامه نگار هستند، مسعود باستانی و مهسا امرآبادی، و همچنین ژیلا بنی یعقوب و بهمن احمدی امویی. این افراد از حقوق اولیۀ خود محروم شده اند و نمیتوانند با یکدیگر ملاقات داشته باشند. پیام شما برای آنها که در زندان هستند چیست و گزارشهای شما چگونه می توانند برای آنها نشانه ای از امید داشته باشند؟
احمد شهید: به عنوان روزنامه نگار، حوزۀ مورد دسترسی آنان بسیار گسترده است. من فکر میکنم در سراسر جهان، روزنامه نگاران باید نسبت به وقایعی که برای سایر همکاران آنها در نقاط دیگر جهان اتفاق میفتد توجه داشته باشند. بنابراین فکر میکنم صحبت کردن در مورد وضعیت آنها، و انتشار اخبار در مورد وضعیت اسف بار آنها میتواند سایر روزنامه نگاران را وادار به صحبت در مورد پروندۀ آنها کند. من فکر می کنم بیشتر کشورها درک کرده اند که دستگیری روزنامه نگاران تبدیل به دردسر بسیار بزرگی برای آنها میشود. بنابر این فکر میکنم اگر کشورها سعی کنند روزنامه نگاران خود را در زندان نگهدارند، باعث بوجود آمدن مشکلات مختلفی برای خودشان خواهند شد چون روزنامه نگاران در همه جا در مورد وضعیت آن روزنامه نگاران صحبت خواهند کرد و این برای ایران باعث بدنامی خواهد شد.
کمپین: آنها باید چقدر امیدوار باشند؟
احمد شهید: من فکر میکنم آنها باید خیلی قوی باقی بمانند چون آنها بخشی از یک جامعۀ بسیار قوی هستند، جامعۀ روزنامه نگاران، و آنها باید بدانند که به ازای هر روزی که روزنامه نگاران در زندان سپری می کنند، آبروی ایران در گوشۀ دیگری از جهان می رود. بنابراین من فکر میکنم که در نهایت، ایران درک خواهد کرد که این دردسر بسیار بزرگی است که بخواهد به آن ادامه دهد.
کمپین: آیا برای جواد لاریجانی پیامی برای آینده دارید؟
احمد شهید: خیلی ساده بگویم، بله. من فکر می کنم او آسانترین راه حل مسایل در ایران را در اختیار دارد و آن این است که باید رییس یک سازمان بشود که مورد قبول انجمن آسیا و اقیانوسیه در امور حقوق بشر واقع شود.
کمپین: چرا در آن انجمن؟
احمد شهید: او باید خود را از طریق یک موسسۀ مستقل در قبال سازمان ملل معتبر کند. این راهی برای او و کشور به سوی جلو می باشد.
کمپین: آیا او در حال حاضر مستقل نیست؟
احمد شهید: نه، او مستقل نیست، چون اگر او مستقل بود، سازمان وی به عنوان سازمانی مطابق با اصول پاریس که سازمان ملل به آن اشاره میکند محسوب میشد و میتوانست به عنوان عضو دستۀ آ در انجمن آسیا و اقیانوسیه در حقوق بشر پذیرفته شود.