سرنوشت سند ۲۰۳۰ یونسکو پس از انتخاب حسن روحانی؛ اولین آزمون دولت جدید برای دفاع از حق آموزش
با پیروزی حسن روحانی به عنوان رییس جمهور چهار سال آینده ایران، مشخص نیست پرونده طرح ۲۰۳۰ یونسکو در ایران که توسط دولت با ملاحظاتی پذیرفته شده بود، پس از طرح انتقاداتی از سوی رهبر ایران و دیگر تندروها، چه آیندهای خواهد داشت. طی دو هفته گذشته عملا مقامات دولتی گفته اند که به دستور رهبر ایران گردن خواهند نهاد.
رقبای حسن روحانی در آخرین روزهای باقیمانده به انتخابات ریاست جمهوری دوازدهم به تخریب گسترده دولت با دروغگویی درباره سند ۲۰۳۰ سازمان یونسکو روی آوردند. حامیان ابراهیم رئیسی با دادن اطلاعات ناصحیح درباره سند آموزشی سازمان یونسکو، به تحریک باورهای مذهبی مردم پرداختند. به گفته یکی از فعالان مدنی در تهران، «در برگههایی که توزیع کردند و در سخنرانیهایشان گفتهاند در سند آموزشی یونسکو همجنسگرایی آموزش داده میشود و قرار است اسلام و قرآن را از مدارس حذف کنند و این سند را بدون اطلاع رهبری تصویب و اجرا کردند.»
برخی از حامیان رئیسی حامی ابراهیم رئیسی در سخنرانی پا را فراتر گذاشته و مواردی را مطرح کردند که اساسا در این سند مورد بررسی قرار گرفته نشده و یا نامی از آن به میان نیامده است. برای مثال در جنوب شهر شاهرود یک روحانی طرفدار ابراهیم رئیسی گفته است در سند ۲۰۳۰ «همجنسبازی» تعلیم داده میشود و با اجرای این سند مردم ایران به سرنوشت قوم لوط دچار خواهند شد.
داستان قوم لوط از داستانهای معروف کتب آسمانی و از جمله قرآن است که در زمان یکی از پیامبران به نام لوط اتفاق میافتد و در پایان خداوند همه اهالی یک شهر را به دلیل همجنسگرایی با عذاب الهی نابود میکند. همجنسگرایی در اسلام حرام است و مجازات دارد.
در سپتامبر ۲۰۱۵ سال میلادی، ۱۷ هدف توسعه پایدار با عنوان طرح ۲۰۳۰ در سازمان ملل متحد تصویب شد. هدف چهارم این نقشه راه، آموزش بود که اجرای آن بر عهده سازمان یونسکو گذاشته شد که براساس آن کشورهای عضو یونسکو سندهای آموزشی خود برای ۱۵ سال آینده را همسو با اهداف توسعه پایدار تدوین کنند. دولت ایران ۲۶ مرداد سال ۹۵ تدوین سند آموزش ۲۰۳۰ در ایران با مدیریت وزارت آموزش و پرورش را تصویب کرد.
وزیر آموزش و پرورش ایران روز سی و یکم فروردین ۹۶ گفت اجرای سند۲۰۳۰، توصیهای است و هیچ کشوری متعهد به اجرای مفاد آن نیست و طبق خود سند اجرای مواردی که با عرف و اعتقادات یک کشور مغایرت داشته باشد، توصیه نمی شود.
اما حدود دو هفته مانده به انتخابات و در ۲۱ اردیبهشت ۱۳۹۶ آقای خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، از اجرای این سند توسط دولت به شدت انتقاد کرد. او در سخنرانی در جمع معلمان و کارکنان آموزش و پرورش با انتقاد از شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: «این سند ۲۰۳۰ یونسکو چیزی نیست که جمهوری اسلامی تسلیم آن شود. اصل کار غلط است؛ اینکه برویم سندی امضا کنیم و بعد بیسروصدا آن را اجرا کنیم؛ مطلقاً مجاز نیست.»
آقای خامنهای گفت: «به چه مناسبت یک مجموعه به اصطلاح بینالمللی که تحت نفوذ قدرتهای بزرگ نیز قرار دارد، به خود حق میدهد که برای ملتهایی با تاریخ و فرهنگ و تمدن گوناگون، تکلیف معین کند.»
سعید پیوندی، جامعه شناس و عضو کمیسیون صلح و آموزش یونسکو در مصاحبهای با کمپین حقوق بشر در ایران دلیل مخالفت آیت الله خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی با این سند را سه محور «برابری زنان و مردان در برخورداری از آموزش، توجه به حقوق بشر و نگاه این سند به صلح» برشمرده است.
با انتقاد خامنهای، حمله به دولت روحانی و سند ۲۰۳۰ تبدیل به یکی از راهبردهای تبلیغاتی مخالفان تندرو دولت حسن روحانی در انتخابات ریاست جمهوری شد. بعد از سخنرانی آقای خامنهای اغلب اصولگرایان اجرای این سند را محکوم کردند.
محمدحاج ابوالقاسم دولابی، نماینده زنجان، روز ۲۱ اردیبهشت و پس از سخنرانی خامنهای، در همایش حامیان آقای رئیسی، با ننگین خواندن این سند، گفت: ریختن قبح رابطه جنسی، آموزشهای مستهجن، آموزش همجنس بازی و به رسمیت شناختن آن در این سند آمده و جهاد و شهادت حذف شده است، اگر قرار باشد این سند در کشور اجرا شود هیچ چیز از دین و روحیه انقلابی و اسلامی برای نوجوانان، جوانان و نسلهای آینده باقی نمیماند.»
امام جمعه و نماینده ولی فقیه در شیراز نیز روز ۲۲ اردیبهشت سند آموزشی سازمان ملل را «کاپیتولاسیون فرهنگی» خواند و کار به نطق رئیس مجلس در مخالفت با این سند نیز کشید، محمود صادقی نماینده اصلاحطلب مجلس در توییتی نوشت: «هفته گذشته بعدازنطق لاریجانی دراعتراض به سند ۲۰۳۰،متن سندرا نشانش دادم پرسیدم کجاش مشکل داره؟ هرچه گشت چیزی پیدانکرد!»
علی خامنهای در مقابل سند آموزشی ۲۰۳۰ بر اجرای سند تحول بنیادین آموزش تاکید کرده است که در آن بیشتر به آموزشهای مذهبی تاکید شده و هدف آن ساختن انسانی مسلمان و معتقد است.
سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، روز ۲۷ اردیبهشت اردیبهشت و پس از پایان تبلیغات انتخاباتی، مجددا با اشاره به گلایه رهبر ایران، گفت که ایران در این سند به اجرای هیچ چیزی مغایر با اعتقادات و فرهنگش متعهد نشده است: «با توجه به تحفظ رسمی اعلام شده از سوی جمهوری اسلامی ایران، هیچ بخش از سند ۲۰۳۰ که مغایر با فرهنگ و باورهای دینی، اجتماعی و اخلاقی ایرانی و اسلامی کشور باشد، قابلیت اجرا نداشته و کشورمان نیز هیچگونه تعهدی نسبت به اجرای آن ندارد و این موضوع به عنوان موضع ثابت، اصولی و غیرقابل تغییر جمهوری اسلامی ایران به صورت رسمی به یونسکو اعلام شده که در سایت رسمی آن سازمان نیز درج گردیده است.»