حکم سنگین زندان برای سه زن معترض به حجاب اجباری بدون دسترسی به وکیل
محمد مقیمی: حکم موکلم سیاسی است نه قضایی.
یاسمن آریانی، منیره عربشاهی و مژگان کشاورز از فعالان مخالف حجاب اجباری که در زندان قرچک به سر میبرند از سوی شعبه ۲۸ دادگاه انقلاب مجموعا به ۵۵ سال و شش ماه حبس تعزیری محکوم شدند. این احکام در تاریخ چهارشنبه ۹ مرداد ۱۳۹۸ به آنها ابلاغ شده در حالی که هیچ یک حتی در جریان محاکمه در دادگاه نیز به وکیل دسترسی نداشتهاند.
امیر رییسیان وکیل یاسمن آریانی و منیره عربشاهی و محمد مقیمی وکیل مژگان کشاورز است. این وکلا نه تنها اجازه وکالت در مرحله بازپرسی در دادسرا را نداشتهاند بلکه حتی اجازه مطالعه پرونده و حضور در دادگاه موکلانشان هم به آنها داده نشده است.
محمد مقیمی وکیل انتخابی مژگان کشاورز به کمپین حقوق بشر در ایران گفت حکم موکلش «سیاسی» و نه «قضایی» است. به گفته این وکیل، مژگان کشاورز در حالی محکوم به ۲۳ سال و شش ماه حبس تعزیری شده که تاکنون از داشتن وکیل محروم بوده است: «من وکیل انتخابی خانم کشاورز هستم اما هنوز نتوانستم درخواست وکالتم را ثبت کنم.»
به گفته محمد مقیمی، او به دلیل عدم ثبت وکالتش تاکنون نتوانسته با موکلش دیداری داشته باشد و پرونده او را مطالعه کند. خانم کشاورز بدون داشتن وکیل در دادگاه شرکت کرده و پس از آن حکم سنگینش از سوی قاضی محمد مقیسه در تاریخ ۹ مرداد ماه ابلاغ شده است.
محمد مقیمی به کمپین گفت او هفته آینده به دادگاه خواهد رفت: «من حتما درخواست تجدیدنظر به حکم خانم کشاورز را خواهم داد و امیدوارم این حکم سیاسی شکسته شود.»
یاسمن آریانی، منیره عربشاهی (مادر یاسمن) و مژگان کشاورز در تاریخ ۱۷ اسفند ۹۷ (۸ مارس ۲۰۱۹، روز جهانی زن) در متروی تهران در حالی که روسریهایشان را از سر برداشته بودند اعتراض خود را به نحو مسالمتآمیز نسبت به حجاب اجباری اعلام کرده و با تقدیم گل به زنان در مترو با مسافران درباره حقوق زنان گفتوگو میکردند. در پی انتشار گسترده فیلم این فعالیت در شبکههای اجتماعی، یاسمن در تاریخ ۲۱ فروردینماه و مادرش که برای پیگیری وضعیت او به بازداشتگاه وزرا رفته بود در تاریخ ۲۲ فروردینماه بازداشت شد. مژگان کشاورز نیز پنجم اردیبهشت در خانهاش در مقابل چشمان دختر ۹سالهاش بازداشت شد.
محمد مقیمی درباره مصادیق اتهامات مژگان کشاورز در کانال تلگرام خود نوشته است: «برخی از مصادیق اتهامات ایشان تحریک افراد به اعتراضات خیابانی در روز جهانی زن، عضویت برای گروهک معاند فمنیست، عضویت در کانال چهارشنبههای سفید و نه به خشونت علیه زنان، فعالیت در کانال مسیح علینژاد، دعوت به کشف حجاب از طریق رسانهها در فضای مجازی، حمایت از نسرین ستوده، شاپرک شجریزاده، علیرضا شیرمحمدعلی، ویدا موحد، حمایت و دفاع از کارگران نیشکر هفتتپه و کمک به سیلزدگان به منظور تحریک اذهان عمومی بر علیه نظام» است.
بر طبق حکمی که روز ۹ مرداد بدون حضور وکلا به این سه زن ابلاغ شد، هر کدام به اتهامات «تبلیغ علیه نظام» به یک سال حبس، «اجتماع و تبانی به قصد اقدام علیه امنیت ملی» به پنج سال حبس، «تشویق و فراهم نمودن موجبات فساد و فحشا» به ۱۰ سال حبس محکوم شدهاند. علاوه بر این خانم مژگان کشاورز به اتهام «توهین به مقدسات» به هفت سال و شش ماه حبس نیز محکوم شده است.به عبارتی یاسمن آریانی و منیره عربشاهی هر کدام به ۱۶ سال حبس تعزیری و خانم مژگان کشاورز به ۲۳ سال و شش ماه حبس تعزیری محکوم شدهاند.
امیر رییسیان وکیل مدافع یاسمن آریانی و منیره عربشاهی که او نیز در زمان ابلاغ حکم به موکلانش در تاریخ ۹ مردادماه در دادگاه حضور نداشته است، پس از خبری شدن حکم آنها در گفتوگو با انصافنیوز گفت: «گویا این حکم شامل ۱۰ سال حبس تعزیری قابل اجراست. جزییات حکم را از آنجایی که باید خودم بخوانم، الان نمیتوانم تایید کنم.»
این وکیل گفت در صورت تایید این حکم در مرحله تجدیدنظر، بیشترین مجازات آنها که ۱۰ سال حبس است قابل اجرا است. براساس ماده ۱۳۴ قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۱۳۹۲، متهمانی که با سه اتهام یا بیش از آن مواجه هستند، بیشترین مجازات یکی از اتهامات برای آنها قابل اجرا است.
بررسی مواد مربوطه در قانون مجازات اسلامی نشان میدهد که قاضی مقیسه در هر مورد از اتهامات وارده، حداکثر مجازات پیشبینی شده در قانون را برای این سه زن در نظر گرفتهاست و به هیچ عنوان از اختیارات قانونی برای تخفیف مجازات استفاده نکرده است. بر اساس ماده ۶۱۰ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) «هرگاه دو نفر یا بیشتر اجتماع و تبانی نمایند که جرایمی بر ضد امنیت داخلی یا خارج کشور مرتکب شوند یا وسایل ارتکاب آن را فراهم نمایند در صورتی که عنوان محارب بر آنان صادق نباشد به دو تا پنج سال حبس محکوم خواهند شد»، که قاضی حداکثر مجازات پیشبینی شده یعنی پنج سال حبس را برای هر سه نفر در نظر گرفته است. بنابراین از نظر دستگاه قضایی و امنیتی جمهوری اسلامی، همراه شدن سه نفر برای انجام یک حرکت نمادین در قالب گفتگو و تقدیم شاخه گل به تعدادی از شهروندان در مترو و همزمان با روز جهانی زن، امنیت ملی را به شدیدترین صورت به خطر میاندازد.
همچنین به موجب بند ب ماده ۶۳۹ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)، «کسی که مردم را به فساد یا فحشا تشویق نموده یا موجبات آن را فراهم نماید» به حبس از یک تا ده سال محکوم میشود. محکومیت این سه زن به حداکثر مجازات پیشبینی شده در این ماده نشان میدهد که از نظر دستگاه قضایی و امنیتی جمهوری اسلامی، رعایت نکردن حجاب به شکل تعریف شده توسط دولت جمهوری اسلامی مساوی با ارتکاب فساد و فحشا تلقی شده است. نکته مهم دیگر این که در حالی که بر طبق همین قانون، حضور بدون حجاب در اماکن عمومی بین ده روز تا دو ماه زندان و تا پانصد هزار ریال جزای نقدی به همراه دارد، چگونه اگر زنی بدون حجاب در مکان عمومی یا شبکههای اجتماعی در مورد ایرادات اجباری بودن حجاب و حق بر انتخاب پوشش با دیگران گفتگو کند، مجازاتش ناگهان به ده سال زندان افزایش مییابد؟
یاسمن آریانی، فعال مدنی ۲۳ساله و بازیگر تئاتر است. منیره عربشاهی مادر او یکی از فعالان مخالف حجاب اجباری است که در زمان سیل در بهار ۹۸ به مناطق سیلزده برای کمک رفته بود. خانم مژگان کشاورز نیز از فعالان مخالف با حجاب اجباری و یکی از کمککنندگان به سیلزدگان بهار ۹۸ است.
تاکنون زنان و دختران بسیاری به دلیل اعتراض به حجاب اجباری بازداشت و به حکمهای سنگینی محکوم شدهاند، از جمله بازداشت و صدور حکم برای نرگس حسینی، ویدا موحد، مریم شریعتمداری و شاپرک شجریزاده. نسرین ستوده وکیل سه نفر از این دختران خیابان انقلاب نیز متهم به «تشویق به فساد و فحشا» از طریق وکالت پرونده دختران خیابان انقلاب و گل گذاشتن بر روی دکلهای پست (جایی که دختران خیابان انقلاب بر بالای آن روسریهای خود را از سر برداشتند) است و برای این اتهام به ۱۲ سال حبس تعزیری محکوم شده است.